Μπριζόλες στα κάρβουνα

Την περασμένη Παρασκευή το βράδυ, πρωινές ώρες Σαββάτου (5 Σεπτεμβρίου) στην Ελλάδα έλαβα μήνυμα μέσω φεΐσμπουκ από την Σοφία, την αδερφή, πως η γιαγιά άφησε την τελευταία της πνοή - στο νοσοκομείο της Αμαλιάδως υποθέτω. Είχα πολλές μέρες να ακούσω νέα από την μάνα και όποτε τα λέγαμε έχω την εντύπωση πως εμένα μου έλεγε συντομευμένα νέα αφού έτρεχε

Φέτος το καλοκαίρι δεν κατεβήκαμε Ελλάδα. Κρίμα, γιατί θα ήθελα να δω την γιαγιά μια τελευταία φορά. Ότι και να πει κανείς για έναν άνθρωπο, σε ένα δημοσίευμα δυο ή τριών παραγράφων είναι λίγο για να κατατοπίσει κάποιον που δεν το γνώριζε τον άνθρωπο που απεβίωσε Αλλά ας τα πω και εγώ περιληπτικά. Πια ήταν η Ειρήνη Μαραβέλη; Η γιαγιά γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα χωριό έξω από τον Πύργο Ηλείας το 1932 - απ όσο θυμάμαι. Είχαμε πάει μια φορά (μάλλον είχαμε πάει πολλές αλλά απλώς δεν θυμάμαι) να ανάψει καντήλι στον τάφο της μάνας της. Όταν ήταν σε ηλικία για παντρειά παντρεύτηκε κάποιον αρκετά μεγαλύτερο της και τον γηροκόμησε, και όταν αυτός απεβίωσε η περιούσια του ήταν δική της. Πιστεύω πως αυτό γίνονταν συχνά εκείνα τα χρόνια. Τώρα μου φαίνεται αρκετά περίεργο. Έτσι λοιπόν, μέσω του πρώτου της γάμου η γιαγιά πήγε στην Μαραθιά, το χωριό που έγινε και σπίτι της, και σπίτι μου, και σπίτι του παππού μου.

Στην Μαραθιά, ο παπάς του χωριού ήταν ξάδερφος του παππού μου, ο οποίος ήταν στην Αμερική για αρκετά χρόνια. Όταν είχε έρθει στην Ελλάδα ερχόταν να δει συγγενείς, και μαζί και ο ξάδερφος στην Μαραθιά. Αν και ο παππούς καταγόταν από τα Καλάβρυτα είχε κάποια περιουσία στην Βροχίτσα (χωριό στον δρόμο προς τον Πύργο από την Αμαλιάδα) και είχε μια μεγαλύτερη αδερφή (που αν δεν κάνω λάθος τα 100 τα έφτασε). Έτσι λοιπόν δεν θα ήταν μακριά να περάσει και από Μαραθιά να δει τον ξάδερφο. Ο παππούς τότε κοιτούσε να παντρευτεί (ο τρίτος γάμος!), και αφού η γιαγιά ήταν ελεύθερη, ο παπάς και η παπαδιά τους έκαναν προξενιά. Παντρεύτηκαν λοιπόν και η γιαγιά ήρθε στην Αμερική, στο Jamaica Plain της Βοστόνης. Η γιαγιά, απ όσο ξέρω, είχε έναν αδερφό - τον Θοδωρή, που έμενα στο ίδιο χωριό που γεννήθηκαν (αν δεν κάνω λάθος), και τρεις αδερφές: Την Ελένη, στην Αμαλιάδα, την Τασία στον Πύργο, και την Φρόσω στην Αθήνα. Του είχε αφήσει προσωρινά για να έρθει Αμερική.

Για τα χρόνια της στην Αμερική δεν γνωρίζω πολλά. Το μόνο που ξέρω είναι πως ήταν καθαρίστρια σε κάποιο νοσοκομείο (και έχουμε αρκετά στην Βοστόνη), και πως σε όλα τις τα χρόνια εδώ δεν έμαθε και πολλά Αγγλικά. Μόνο μερικές φράσεις για να τα βγάζει πέρα. Έχω την εντύπωση πως εκτός δουλειάς και σπιτιού τα πέρα δώθε θα ήταν με οικογένεια και γνωστούς που ήταν όλοι Έλληνες.

Όταν πήραν σύνταξη από την Αμερική τα πούλησαν όλα (εκτός από ένα σπίτι), όπως έκανε και ο πατέρας μου πρόσφατα, και επέστρεψαν στην Ελλάδα. Η γιαγιά είχε αρκετά μεγάλο χωράφι και έτσι πάνω σε αυτό το κομμάτι γης έχτισαν εκεί την κατοικία τους, που τους έβγαλε άλλα 30 χρόνια. Όταν το σπίτι χτιζόταν στην Μαραθιά είχαμε νοικιάσει ένα διαμέρισμα στην Αμαλιάδα. Το διαμέρισμα δεν το θυμάμαι και πολύ καλά από μέσα, αλλά ήταν στην οδό πολυτεχνείου (κοντά που συναντιέται με την Ρήγα Φεραίου).

Όταν έχτισαν το νέο σπίτι, το πρώτο της σπίτι έγινε η αποθήκη με τα εργαλεία του παππού, αποθήκη για λίπασμα, μπογιές, καλαμπόκι για τις κότες, και άλλα τέτοια. Έμενα, όποτε έμπαινα μέσα, μου μύριζε ποντικοφάρμακο.

Η γιαγιά ήταν ο γυναίκα που βασικά με μεγάλωσε, αν εξαιρέσουμε τα χρόνια που έμενα με τον πατέρα μου στο Dedham (βλέπε τα δημοσιεύματα με το #metanastis). Ένα από τα πράγματα που έλεγε όταν ήμουν μικρός ήταν «εγώ θα κρατήσω και του Αποστόλη το παιδί και μετά θα πεθάνω!» Το είχε βάλει στόχο! Εγώ όμως της χάλασα τα σχέδια με την επιλογή μου να παραμείνω στην Βοστόνη μετά τις σπουδές.

Έτσι λοιπόν η γιαγιά, στα 83, μας άφησε και πάει να βρει τον παππού στον άλλο κόσμο. Η τελευταία της επιθυμία ήταν να κηδευτεί αμέσως μετά τον θάνατο. Δεν ήθελε να την βάλουν σε ψυγείο, σαν τον παππού, για αρκετό καιρό για να μπορούν να έρθουν άλλοι στην κηδεία. Και όντως, μέσα σε 24 ώρες την κήδεψαν και τήρησαν την τελευταία της επιθυμία

Ζωή σε μας!